Jan heeft er jaren bijgekregen

Jan Verhaar is al 35 jaar een vertrouwd gezicht op dagbestedingslocatie de Variant in Steenwijk. Hij is de oudste cliënt. En zeker één van de sportiefste. Hij sport 3 keer in de week. In 1982 liep Jan hersenletsel op door complicaties bij een hersenoperatie.

Jan groeide op in Amsterdam. Sporten was zijn passie. Vooral voetballen. En als er ijs lag: schaatsen. Dat was het mooiste ’s avonds, in het donker op een vijver het Vondelpark. Maar dan gaat het mis. “Ik schaatste voorop met een lange sliert van zo’n twintig man achter me aan. Ik ging steeds harder. Ineens gooit een kind een sleetje op het ijs. Ik viel erover en iedereen viel over mij heen. Mijn hoofd raakte het ijs.” Jan heeft een hersenschudding.

Vijf jaar later krijgt Jan tijdens een potje voetbal een harde trap tegen zijn hoofd. Opnieuw een hersenschudding. “Lag ik weer 10 weken in een donkere kamer.” Jan vermoedt dat die hersenschuddingen de oorzaak zijn van de epilepsie die hij kreeg. Hij werkte als inkoper van hang-sluitwerk. Na 10 jaar epileptische klachten lukt dat niet meer. Hij krijgt aangepast werk.

“De familie heeft 3 keer afscheid genomen”
In de jaren 70 verhuist Jan met zijn vrouw Jo en hun zoon naar een boerderijtje in Noordwolde. Hij is een buitenmens. Zijn epileptische klachten blijven hem parten spelen. Zijn neuroloog denkt dat een operatie hem kan helpen. “We wilden het proberen, maar niemand durfde het aan. Ik ben gezien door neurochirurgen uit heel Europa.” In december 1982 wordt hij toch in Zwolle geopereerd. Helaas pakt het niet goed uit. ”Ik ben één dag goed geweest. Ik viel iedere keer weg in coma. Mijn familie heeft wel 3 keer afscheid genomen. Ik had ernstige afasie en kon dus niet meer praten. Ik wist niet meer wat ja of nee was. Door de bloedingen tijdens de operatie, had ik uitval rechts.”

Jan ligt twee maanden in het ziekenhuis. “Ik was toen begin 40. Mijn neurochirurg vond dat ik naar het allerbeste revalidatiecentrum van Nederland moest. Dat was in Leersum. In het oude landhuis van minister-president Colijn. Fantastische behandelaars had ik daar. Die hadden echt passie voor hun vak. Dat moest ik hebben. Het werd mijn thuis.”

Bij de Variant klikte het
“Na ruim een half jaar moest ik er weg. Ik kwam in Heerenveen terecht. Dat ging helemaal niet. Ik voelde me daar niet op mijn gemak. Zes weken later zat ik op de afdeling psychologie van het UMCG (Universitair Medisch Centrum Groningen). Daar gingen ze heel kalm en rustig met me om. Via hen heb ik vervolgens meerdere dagbestedingslocaties bezocht. Zo kwam ik bij de Variant in Steenwijk terecht. Hier klikte het. Ik werd goed te woord gestaan. Er was aandacht voor me. Geen haast. Ik werd hier gewoon goed opgevangen. En kon ik verder werken aan mijn herstel. Dat is zo belangrijk.”

Jan vertelt dat je met een hersenbeschadiging in een aparte wereld terechtkomt. “Want je mankeert wat. Mensen waar ik voorheen mee sprak, spraken ineens niet meer met me. Mensen gaan je uit de weg of kijken raar naar je. Ik liep een keer met mijn vrouw in Heerenveen. We kwamen drie dames tegen. Ik hoorde er één zeggen: ‘Moet je zien. Die vent is nu al dronken.’

“Ik heb er jaren bij gekregen”
Vanaf dat moment gaat Jan twee tot drie keer in de week naar de Variant. Aan bijna alle activiteiten heeft hij in de afgelopen 35 jaar meegedaan. ”Tafeltennis, spelletjes, oefeningen doen, houtbewerken. Wat er maar voor handen was, alles, behalve koken. Ik heb een hele tijd geschilderd.” Die activiteit, maar ook de begeleiding ervan, zorgden ervoor dat Jan rust kreeg in zijn hoofd. “Ik werd er zelf ook enthousiast van. Stilzitten en praten is niets voor mij. Je hebt denkers en doeners. Ik ben een doener.” Jan heeft veel mensen zien komen en gaan. De sociale omgang is voor hem belangrijk maar werken aan herstel is en blijft het belangrijkste. Sporten is het voor Jan. Nu 3 keer in de week. Via InteraktContour kan hij twee keer naar een sportschool in het dorp Tuk. Op dinsdag vind je hem in het zwembad. Daar is weinig tijd om te praten, er moet gewerkt worden. “Ik ben meer voor mezelf bezig.”

Jan denkt dat het sporten hem actief en fit houdt. Hij en Jo wonen nog zelfstandig. Ze maken ritjes met de auto en houden van wandelen. Dan genieten ze van de vogels en de natuur. “Dankzij de mogelijkheden van InteraktContour heb ik er jaren bijgekregen. Als ik hen een cijfer moet geven, is dat een 9,5! Wat ik de mensen ook wil meegeven: Geef nooit op, blijf doorgaan!"