Hoe ga je om met iemand met niet-aangeboren hersenletsel?

Niet alleen voor degene die het hersenletsel heeft, verandert er veel. Hetzelfde geldt voor de mensen in zijn of haar omgeving. Ook zij moeten leren omgaan met de nieuwe situatie en de nieuwe persoon. Op deze pagina lees je hoe je het beste om kunt gaan met iemand die hersenletsel heeft.

Belangrijk

Het belangrijkste is het besef dat niet-aangeboren hersenletsel verschillende gevolgen heeft voor iedereen. Elk mens is anders en elk hersenletsel is anders.

Wat merk je?

Aan de buitenkant kun je soms niet zien dat iemand NAH heeft. Pas na een tijdje merk je misschien dat iemand zich toch wel anders gedraagt of reageert. Dingen die je misschien opvallen aan de persoon:

• Praat verward, kan niet op woorden komen of gebruikt de verkeerde woorden
• Heeft erge stemmingswisselingen: heel verdrietig of juist overmatig enthousiast
• Is snel overprikkeld of geërgerd
• Kan zich niet goed concentreren, snel afgeleid
• Vertoont ongeremd of ongepast gedrag
• Is somber en depressief
• Vaak moe

We hebben een apart artikel met uitgebreide informatie over de symptomen van hersenletsel als je meer wilt weten.

Tips voor het omgaan met iemand met nah

Omgaan met hersenletsel is vaak erg wennen. Voor degene die het letsel heeft, maar ook voor zijn of haar omgeving. Onderstaand enkele algemene tips en adviezen over hoe je nou het beste om kunt gaan met iemand die hersenletsel heeft.

Neem de tijd

Iemand met NAH heeft wat meer tijd nodig om informatie te verwerken. Hou het bij 1 onderwerp tegelijk en neem regelmatig een pauze.

Probeer geduldig te blijven

Soms lijkt het alsof iemand niet wil, terwijl diegene gewoon niet kan. De gevolgen van NAH kunnen totaal onzichtbaar zijn, waardoor je verwachtingen soms niet kloppen met de mogelijkheden die iemand heeft. Dat kan frustrerend zijn. Probeer dus geduldig te blijven.

Ken iemands (fysieke) mogelijkheden en klachten

Probeer te achterhalen wat iemand (nog) kan en wat niet. Het is ook goed om te weten met welke (onzichtbare) beperkingen je rekening moet houden, bijvoorbeeld hoe vermoeid iemand is.

Kijk naar wat nog wel kan

Focus op iemands mogelijkheden in plaats van beperkingen. Geef ook complimenten. Iemand met hersenletsel moet veel harder werken om mee te komen. Het is fijn als regelmatig benoemd wordt wat goed gaat.

Kijk naar de mens

Mensen met hersenletsel zijn niet hun hersenletsel, ze hebben hersenletsel. Probeer de persoon te zien en niet zijn of haar klachten of beperkingen.

Gebruik eenvoudige taal

Spreek in korte zinnen en gebruik eenvoudige woorden. Maar zorg dat je niet praat alsof je het tegen een (klein) kind hebt. Kinderlijk praten is niet nodig.

Wees duidelijk en consequent

Soms is het goed om iemand wat ‘sturend’ te benaderen. Als je bijvoorbeeld wilt dat iemand iets doet, zeg dat dan en verpak het niet als een vraag. Wees ook consequent, dat biedt houvast voor jullie allebei.

Werk samen met mantelzorgers

Vraag de mantelzorger om informatie en hulp. Hij of zij kent degene met hersenletsel vaak goed en kan je tips geven. Vraag ook welke hulp er beschikbaar is, mocht het nodig zijn.